«Мұхиттан өткен қайық» – Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, қазақ әдебиетінде ең көп (17) роман жазған қаламгер Ілияс Есенберлиннің көп қырлы жарқын шығармасы.
Ільяс Есенберлиннің шығармашылығында атақты «Көшпенділер» трилогиясы негізгі орын алады, ол эпикалық құлаш-қарымымен, оқиғалардың серпінділігімен, қазақ тарихының жанды әрі қайталанбас тұлғалар
Бұл шығарманың басты кейіпкерлері – Панфилов дивизиясындағы жеке батальонның жауынгерлері. Батальонды ұлты қазақ, комбат – Бауыржан Момышұлы басқарады.
Бұл романның басты кейіпкері, айрықша белгі – қара жұлдыз тәрізді меңмен өмірге келген Қара Жұлдыз есімді ханзада. Данышпан ақсақалдар байыпты да байқампаз баланың өсе келе ұзақ сапарға шығып, жан тазалау, ағару жолын іздейтінін болжайды.
Главный герой истории, принц по имени Кара Жолдос, родился с особой отметкой – родинкой в форме черной звезды. Спокойному, наблюдательному мальчику мудрецы предрекают долгий путь в поисках просветления. Но это не путь воина и не путь монаха.
Бұл кітапта өз отанына жасаған игі істерін тек отандастары ғана емес, дүниежүзі қауымдастығы мойындаған үздік реформатор-мемлекет басшылары жайлы әңгімеленеді. Мемлекеттік және коммерциялық ұйымдардың жоғары және орта буын басшыларына арналған.
Внутренний мир человека, сложности и своеобразие человеческих отношений, судеб, характеров неизменно привлекают Магомед-Расула – одного из ведущих даргинских прозаиков.
